Singel als klimaatadaptieve drager

De binnenstad van Utrecht wordt gekenmerkt door historische authenticiteit maar is daardoor van nature niet ingericht op de ontwikkelingen op het gebied van mobiliteit of klimaat. Dankzij de lange geschiedenis van de Utrechtse binnenstad is veel van de ruimte in de loop der tijd geclaimd en versteend. Precies die eigenschappen maken het lastig om deze stad, net als veel vergelijkbare omvangrijke historische binnensteden, klimaatadaptief interichten.

Locatie

Utrecht, Nederland

Status

Voltooid

Jaartal

2017

Opdrachtgever

Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed

Samenwerking

Stichting in Arcadië, Wageningen Universiteit

Terwijl de openbare groene ruimte schaars is, biedt de blauwe ruimte de benodigde flexibiliteit. Bezien vanuit vernieuwende integrale strategieën voor klimaatadaptatie en erfgoed heeft een singel bij uitstek de potentie om cultuurhistorische en klimaat adaptieve drager te zijn in de stad. Samen met Stichting in Arcadië en de Universiteit van Wageningen hebben we via ontwerpend onderzoek gezocht naar oplossingen voor hittestress en wateroverlast in de historische binnenstad van Utrecht en vergelijkbare steden.

Gebiedsgerichte aanpak

In de studie is de rol van het water en de singel op drie schaalniveaus bekeken: binnen het regionale watersysteem, in de binnenstad en op specifiek wijkniveau. Drie case studies op wijkniveau geven inzicht in de manier waarop binnen de historische context er kansen liggen om te benutten. In de versteende binnenstad kunnen slimme combinaties worden gemaakt om piekneerslag en droogte problematiek te lijf te gaan, en hittestress te verminderen. Aan de rand van de singel zijn verschillende interventies met elkaar te combineren. Net daarbuiten, bij het stationsgebied langs de Catharijnesingel en het Moreelsepark, wordt het mogelijk het stedelijk landschap te laten profiteren van de kansen die de klimaatadaptieve singel biedt.

Drie case studies

Lange Nieuwstraat

Maliebaan

Moreelsepark

Een nieuw instrumentarium

Op basis van typologisch en historische onderzoek is een instrumentarium ontwikkeld voor klimaatadaptatie in de historische binnenstad. Deze ‘tools’ worden vervolgens gewaardeerd zodat zicht ontstaat op de volgordelijkheid van ingrepen. De studie naar de singel als klimaatadaptieve drager levert opschaalbare oplossingen voor vergelijkbare contexten op en biedt de aftrap voor het opstarten van pilotprojecten.