OKRA landschapsarchitecten heeft samen met BRUT de ontwerpcompetitie gewonnen voor het nieuwe Kleine Zennepark in de Heyvaertwijk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het Kleine Zennepark zal nieuwe natuur en buitenruimte brengen in een zeer verstedelijkt industrieel gebied, waar weinig toegang is tot natuur en open ruimtes.
Heyvaertwijk, Brussel. Foto: Saskia Vanderstichele.
De Heyvaertwijk tussen de Bergensesteenweg en het Kanaal van Charleroi staat al veertig jaar bekend om haar intercontinentale handel in tweedehandsauto’s. De meeste grond is hierdoor zwaar vervuild geraakt en inwoners ervaren de grootschalige autohandel die zo diep in de binnenstad zit als verstikkend. De wijk moet dringend worden heringericht om de leefkwaliteit en bereikbaarheid te verbeteren. Met het stadsvernieuwingsproject door het Brussels Gewest zal de autohandel allengs verdwijnen en wordt ruimte gecreëerd voor een nieuwe toekomst voor een leefbare multiculturele wijk.
Heyvaertwijk, Brussel. Foto: Saskia Vanderstichele.
Het pronkstuk is de aanleg van het Kleine Zennepark, een groene promenade van een kilometer lang die het tracé van de vroegere bedding van rivier de Kleine Zenne volgt. Die ruimte wordt nu voornamelijk gebruikt als opslagplaats voor de autohandel. Het nieuwe stadspark in de Heyvaertwijk zal gefaseerd worden aangelegd, afhankelijk van de mogelijkheden tot grondaankoop op de plaats waar autohandelaren ruimte maken voor nieuwe stadsontwikkeling.
Groene verbinding. © OKRA landschapsarchitecten
Biofiel ontwerp
Voor het ontwerp van het Kleine Zennepark laat OKRA zich inspireren door het natuurlijke systeem dat aan de basis ligt van het project: de Kleine Zenne. Deze rivier is altijd van groot belang geweest voor de historische ontwikkeling van de stad en de wijk. In het ontwerpvoorstel wordt het Kleine Zennepark opnieuw een levensader, ditmaal voor culturele en natuurlijke ontwikkeling voor de Heyvaertwijk en daarbuiten.
Parkentree met zicht op meander. © OKRA landschapsarchitecten. 
Schematische weergave meander. © OKRA landschapsarchitecten.
OKRA kiest voor een biofiele ontwerpbenadering die erop gericht is mensen opnieuw in contact te brengen met de natuur door verschillende niveaus van natuurbeleving in de stedelijke omgeving te stimuleren, met de vroegere bedding van de rivier als metafoor voor het nieuwe stadspark. Deze benadering vormt op vele manieren de basis voor het ontwerp, van nature-based solutions zoals fytoremediatie en duurzame drainagesystemen, tot een ontwerptaal die een grotere waardering voor de natuur stimuleert.
Interactie tussen groen en cultuur. © OKRA landschapsarchitecten.
Unieke kans
‘Het is een unieke kans om op zo’n belangrijke plek te mogen werken aan een opgave waar zo veel facetten van ons vak samenkomen,’ zegt projectleider Pierre-Alexandre Marchevet. ‘We kunnen met deze opdracht echt een verschil maken voor de Heyvaertwijk en haar bewoners.’
OKRA werkt al jaren op verschillende locaties in België aan stedenbouwkundige en landschappelijke opgaves, waaronder in Antwerpen, Brussel, Kortrijk, Mechelen en Leuven.